Το πρώτο που θα έπρεπε να μας απασχολεί είναι το αν η Κυβέρνηση σχεδιάζει πολιτικές με στόχο την έξοδο από την κρίση, την ανάπτυξη και την κοινωνική συνοχή.
Αυτή τη στιγμή το ζητούμενο για τη χώρα μας είναι η ανάδειξη μιας σύγχρονης προοδευτικής ατζέντας με σταθερό ευρωπαϊκό προσανατολισμό. Στόχος είναι η παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας και η περαιτέρω ανάπτυξη τομέων και κλάδων, που η χώρα έχει συγκριτικά πλεονεκτήματα. Και σε αυτό το στόχο ο τουρισμός έχει καταλυτικό ρόλο, που αποδεικνύεται από την αύξηση του εισερχόμενου τουρισμού πάνω από 35% την τελευταία τετραετία. Αρκεί μόνο να επισημάνω ότι είχαμε τριάντα τρία εκατομμύρια διεθνείς αφίξεις στη χώρα μας, μαζί με την κρουαζιέρα, σε απόλυτα νούμερα 9 εκατομμύρια πάνω από πριν τέσσερα χρόνια. Αποδεικνύεται από την ενίσχυση των παγκόσμιων μεριδίων μας. Τα τουριστικά έσοδα αγγίζουν τα 18,5 δις ευρώ. Ο ελληνικός τουρισμός, λοιπόν, αναπτύσσεται με 7% αυτή τη στιγμή, 3,5 φορές υψηλότερα από το ρυθμό ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας και του ευρωπαϊκού ρυθμού ανάπτυξης. Η συνολική συμβολή του τουρισμού στην οικονομία ανέρχεται στα 37,5 δισεκατομμύρια ευρώ.
Επιπλέον, κινητοποιούνται οι τουριστικές επενδύσεις. Στόχος μας είναι να στηριχθεί η μικρομεσαία τουριστική επιχειρηματικότητα μεταξύ άλλων με το ΕΣΠΑ και τα χρηματοδοτικά του εργαλεία. Είναι επίσης, στρατηγική προτεραιότητα η ανάπτυξη της ελληνικής κρουαζιέρας και η καθιέρωση της Ελλάδας σε κεντρική δύναμη στο θαλάσσιο τουρισμό στην Ανατολική Μεσόγειο. Σε δύσκολες συνθήκες για τη χώρα ελληνικός τουρισμός είναι ο πρώτος κλάδος που ανακάμπτει. Είναι ένα ηχηρό μήνυμα ότι η χώρα μας μπορεί να τα καταφέρει.
Σήμερα, βάζουμε τον πήχη ακόμα πιο ψηλά και μάλιστα, σε μία κρίσιμη περίοδο για τη χώρα, μπροστά είναι τουριστική σεζόν. Στόχος μας, για το επόμενο χρονικό διάστημα, είναι να έχουμε ακόμα καλύτερα αποτελέσματα από τις προηγούμενες χρονιές, να διασφαλίσουμε ένα ολοκληρωμένο σχέδιο για την επόμενη μέρα, αλλά και τα επόμενα χρόνια, του ελληνικού τουρισμού, με στόχο την επανεκκίνηση της οικονομίας με όρους βιώσιμης ανάπτυξης και με τις απαραίτητες συνέργειες, με σχεδιασμό της τουριστικής προβολής στη βάση πορισμάτων ερευνών αγοράς και σχεδίων μάρκετινγκ, με αξιοποίηση των ευκαιριών που δημιουργούνται μέσα από τον αναπτυξιακό σχεδιασμό για τον τουρισμό, με προτεραιότητα τη στήριξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και των επαγγελματιών, που αποτελούσαν πάντοτε την ψυχή του ελληνικού τουρισμού, με ανάπτυξη όλων των ειδών του θεματικού τουρισμού και των εναλλακτικών μορφών σε συνδυασμό με την προσπάθεια για τουριστική περίοδο όλο το χρόνο, με τις απαραίτητες συνέργειες με περιφέρειες, δήμους και Επιμελητήρια, με στόχευση την ενσωμάτωση στο τουριστικό προϊόν των πολιτιστικών στοιχείων της κάθε περιοχής, με προώθηση του αγροτουρισμού και τις διασυνδέσεις της πρωτογενούς παραγωγής με τον τουρισμό, με άμεση σύνδεση του τουρισμού με τις ανάγκες του περιβάλλοντος. Αποτελεί έναν από τους βασικούς πυλώνες της οικονομίας και βασικούς πυλώνες για την κοινωνική συνοχή.
Τα θετικά μέτρα που ανακοίνωσε ο Πρωθυπουργός τις προηγούμενες ημέρες θα αυξήσουν ακόμα περισσότερο, τη δυναμική του τουρισμού και αναφέρομαι πρώτα στα συγκεκριμένα: Στη μείωση του συντελεστή στα τρόφιμα και στην εστίαση από 24 σε 13% και βέβαια στην εστίαση σε 11% από το 2020. Αλλά και στη μείωση του ΦΠΑ στη διαμονή από το 13% στο 11% από το 2020.
Και βέβαια, η μείωση του ΦΠΑ στην ενέργεια από το 13% στο 6%. Άμεσα μέτρα μείωσης των φόρων σε κρίσιμους τομείς και για τον τουριστικό κλάδο. Πρόκειται άλλωστε για αιτήματα όλων των φορέων του τουρισμού, τα οποία γίνονται πράξη. Βεβαίως, όμως, ο τουρισμός θα διευκολυνθεί και από τα υπόλοιπα θετικά μέτρα που ανακοινώθηκαν και βελτιώνουν την αγοραστική δύναμη.
Ο τουρισμός αποτελεί εθνικό αφήγημα. Απαιτεί ενότητα και εθνική συνεννόηση, μακριά από τοξικό, πολωτικό κλίμα που δηλητηριάζει την πολιτική ζωή του τόπου. Μπορεί να προσφέρει οξυγόνο στην ελληνική οικονομία, να συμπαρασύρει και να ενισχύσει άλλους κλάδους της οικονομίας, να συνδεθεί με τις επενδύσεις, να δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας, να συμβάλει στη μείωση της ανεργίας, να συνεισφέρει στις τοπικές οικονομίες. Σε αυτή τη δυναμική εστιάζουμε. Αυτή θέλουμε να αναπτύξουμε ακόμη περισσότερο.
Επειδή αναφέρθηκα στα μέτρα, κάποιες επισημάνσεις:
Πρώτα-πρώτα, άκουσα τον Αρχηγό της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης να μιλάει για τα πρωτογενή πλεονάσματα. Πράγματι, σταθερά και δική μου θέση είναι ότι τα πρωτογενή πλεονάσματα πρέπει να μειωθούν. Το 3,5% είναι υψηλό. Το έχει πει και η Κυβέρνηση. Αλλά στα μέτρα που ανακοίνωσε ο Πρωθυπουργός, ανακοίνωσε και ένα σχέδιο, με το οποίο ουσιαστικά θα μπορούμε να επιτυγχάνουμε 2,5% πρωτογενές πλεόνασμα και το 1% να είναι ως ασφάλεια.
Μάλλον δεν το είδε, μάλλον το ξέχασε ο κ. Μητσοτάκης αυτό, στο οποίο αναφέρθηκε ο κ. Τσίπρας στην ομιλία του. Αναφέρθηκε στην προοδευτική πολιτική, ξεχνώντας μάλιστα ο κ. Μητσοτάκης με ποιους βρίσκεται στο κόμμα του και ποιοι έχουν πάρει το πάνω χέρι. Και βεβαίως, αναφέρθηκε και στο αφορολόγητο. Εδώ πραγματικά έχω μια απορία: Να προχωρούμε με μονομερείς ενέργειες ή να προχωρούμε με διαπραγμάτευση, έτσι ώστε να επιτυγχάνουμε τους στόχους στη χώρα μας; Γιατί, αν προχωρούμε με διαπραγμάτευση αποτελεσματική, τότε αυτά τα οποία ανακοινώθηκαν τις προηγούμενες ημέρες αποτελούν στοιχεία μιας νέας οικονομικής πολιτικής που και τους φόρους μειώνουν, αλλά και δίνουν ανάσα. Συνεπώς, ναι, βεβαίως και χρειάζεται να μην εφαρμοστεί η μείωση στο αφορολόγητο, αλλά αυτό θα πρέπει να γίνει με την κατάλληλη διαπραγμάτευση την ώρα που πρέπει να γίνει.
Και βεβαίως, γιατί ακούω διάφορες φωνές, τα μέτρα είναι μόνιμου χαρακτήρα. Δεν είναι προσωρινού χαρακτήρα. Είναι είτε για το 2019 είτε για το 2020 και αφορούν και αναπτυξιακούς στόχους μέσω και της μείωσης της φορολογίας, αλλά και άμεσους στόχους, όπως είναι το ποσό που θα δοθεί ως δέκατη τρίτη σύνταξη στους ανθρώπους και οι οποίοι το χρειάζονται. Γιατί δεν έχω καταλάβει και εδώ την κριτική, η οποία γίνεται. Και βέβαια, για το 2020 η κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης, η αύξηση στο 150% του συντελεστή της απόσβεσης των επενδύσεων, η επιδότηση των ασφαλιστικών εισφορών για τους νέους, οι φορολογικές μειώσεις για τους κατοίκους των νησιών, η μείωση του κόστους για το πετρέλαιο θέρμανσης, για τους συνεταιρισμούς, σταθερή επιδίωξη όσων ασχολούνται στον αγροτικό κλάδο, η μείωση των φόρων και η ενίσχυση όσων ασχολούνται με συλλογικές δράσεις παραγωγής και πολλά άλλα.
Θα μου επιτρέψετε, όμως, τώρα, μετά από την αναφορά μου στον τουρισμό και στην ελληνική οικονομία -διότι όλες αυτές τις μέρες βλέπουμε μια προπαγάνδα και έναν κιτρινισμό που δυστυχώς αναπτύσσεται, και βεβαίως και από χείλη πολιτικών και κυρίως της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης- θέλω να σας πω τα εξής: Τη Δευτέρα το απόγευμα κατατέθηκε μια πρόταση μομφής. Ο κ. Μητσοτάκης μάλιστα στην ομιλία του είπε: «Δεν είναι εδώ ο νέος Υπουργός Τουρισμού». Και αναφέρθηκε προσωπικά με συγκεκριμένους χαρακτηρισμούς στη σύμπλευση των αριστερών προοδευτικών δυνάμεων, την οποία έχουμε αποφασίσει σε όλα τα επίπεδα. Του απάντησα δημοσίως. Αλλά και στο ελληνικό Κοινοβούλιο σήμερα θα του απαντήσω, διότι αναφέρθηκε σε εμένα λέγοντας ότι έχω αλλάξει τρία κόμματα.
Εγώ είμαι σε ένα κόμμα, κύριε Μητσοτάκη. Είμαι στη Δημοκρατική Αριστερά. Και συνεργάστηκα με το ΠΑΣΟΚ και με το Κίνημα Αλλαγής. Και όταν το ΠΑΣΟΚ και το Κίνημα Αλλαγής αποφάσισε να πάρει οριστικά τον δρόμο προς τα δεξιά και όχι προς τα αριστερά, όχι προς τον Σάντσεθ, αλλά προς τη στρατηγική σύμπλευση στα δεξιά, τώρα συνεργαζόμαστε με τη Ριζοσπαστική Αριστερά. Να σας πω κάτι; Και η συνεργασία αυτών των χώρων είναι η θέση μας, -αν απεμπλέκονται από τις δεξιές πολιτικές- όλου αυτού του χώρου, του όμορου χώρου: σοσιαλδημοκρατία, ανανεωτική αριστερά, ριζοσπαστική αριστερά.
Όταν αναφέρθηκε, όμως, σε τρία κόμματα, προς στιγμήν θεώρησα ότι αναφέρεται στον Αντιπρόεδρο της κυβέρνησής του και στο κόμμα, στο οποίο συμμετείχε, τον Λαϊκό Ορθόδοξο Συναγερμό, ότι αναφέρεται στον πρώην Πρωθυπουργό με την Πολιτική Άνοιξη, ότι αναφέρεται στη Ντόρα Μπακογιάννη με τη Δημοκρατική Συμμαχία. Αλλά όχι. Αναφερόταν σε εμάς. Βέβαια, την επόμενη μέρα τα πράγματα έγιναν ακόμη χειρότερα για τον Αρχηγό της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης. Διότι την επόμενη μέρα έκανε την έκτη του μεταγραφή αυτή την περίοδο στη Βουλή με τον κ. Ψαριανό, ο οποίος έχει αλλάξει πέντε κόμματα όλη αυτή την περίοδο: από τον ΣΥΡΙΖΑ στη ΔΗΜΑΡ, στο Ποτάμι, μαζί με το ΚΙΝΑΛ και τώρα στη Νέα Δημοκρατία. Από τον ΣΥΡΙΖΑ στη Νέα Δημοκρατία. Όχι στους όμορους χώρους, στους οποίους συμπλέουμε με μια προοδευτική συμμαχία αυτή τη στιγμή για να ηττηθεί η δεξιά, να ηττηθεί η ακροδεξιά, να ηττηθεί ο νεοφιλελευθερισμός σε όλη τη χώρα.
Και βεβαίως αναφέρθηκε ο κ. Μητσοτάκης για χρονομίσθωση Βουλευτών. Τελικά να μας πει τι θέλει. Η κυρία Κουντουρά όταν δεν παραιτείται, γιατί δεν παραιτείται; Η κυρία Κουντουρά όταν παραιτείται, γιατί παραιτείται; Ο ΣΥΡΙΖΑ όταν κάνει συγκυβέρνηση με τους ΑΝΕΛ, γιατί με τους ΑΝΕΛ; Αυτό λέγαμε όλοι μας. Αλλάόταν το κάνει ο Συνασπισμός της Ριζοσπαστικής Αριστεράς με τη Δημοκρατική Αριστερά στον χώρο της αριστεράς. Και πάλι γιατί στον χώρο της αριστεράς; Να μας πει τι θέλει, επιτέλους!
Επιπρόσθετα, στο σπίτι του κρεμασμένου δεν μιλάνε για σχοινί. Την ώρα που αναφέρομαι στη Νέα Δημοκρατία, αντιδρά το Κίνημα Αλλαγής. Και επειδή αναφέρθηκε στη χρονομίσθωση ο Αρχηγός της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης, να πω ότι έχει υπογραφεί συμβόλαιο μακροχρόνιο με τη διαπλοκή. Και μάλιστα, έχει γίνει και επινοικίαση στη συνέχεια του κόμματος της Νέας Δημοκρατίας στον Άδωνι Γεωργιάδη. Αυτό είναι στην πραγματικότητα αυτό που συμβαίνει όλη αυτή την περίοδο.
Σε μια οποιαδήποτε χώρα, που δεν έχει χαθεί η κοινή λογική, η συμπόρευση δύο κομμάτων της αριστεράς, του Συνασπισμού της Ριζοσπαστικής Αριστεράς και της Δημοκρατικής Αριστεράς, όχι μόνο δεν θα έπρεπε να αποτελεί έκπληξη, αλλά αναμενόμενη εξέλιξη. Πόσο μάλλον δε που στο νέο πολιτικό περιβάλλον η διαχωριστική γραμμή αριστεράς-δεξιάς είναι ακόμη πιο ξεκάθαρη. Καθορίζει τις πολιτικές συγκλίσεις εδώ που βρισκόμαστε σήμερα. Με τον ΣΥΡΙΖΑ έχουμε ψηφίσει από κοινού εδώ μέσα στη Βουλή προοδευτικές λύσεις σε όλα τα κορυφαία ζητήματα πολιτικής. Ψηφίσαμε από κοινού την απλή αναλογική, όταν Νέα Δημοκρατία και Δημοκρατική Συμπαράταξη εκείνη τη στιγμή δεν την ψήφιζαν. Ψηφίσαμε τα νομοσχέδια που αφορούσαν τα ανθρώπινα δικαιώματα, τη μη περικοπή συντάξεων, το κοινωνικό μέρισμα, τη διεύρυνση κοινωνικών δικαιωμάτων, την αναθεώρηση του άρθρου 3 για τη θρησκευτική ουδετερότητα προς τον απαραίτητο, βέβαια, διαχωρισμό των σχέσεων Εκκλησίας-Κράτους. Και βέβαια, τη Συμφωνία των Πρεσπών, την ώρα που άλλες πολιτικές δυνάμεις που αυτοπροσδιορίζονται ως προοδευτικές φλερτάρουν συστηματικά με νεοσυντηρητικές και εσωστρεφείς αντιλήψεις.
Και άκουσα και εδώ, στον δημόσιο διάλογο, διάφορα περί συναλλαγών.
Τη δική μας θέση προσωπικά και στη Δημοκρατική Αριστερά δεν την έχουμε αλλάξει ποτέ για το Μακεδονικό. Είναι σταθερή. Το ξέρουν όλοι στην ελληνική κοινωνία επί τόσα χρόνια. Γι’ αυτό μας κάνουν κριτική, για τη θέση μας υπέρ της επίλυσης του Μακεδονικού στο πλαίσιο αυτής της λύσης. Αυτά τα επιχειρήματα θα έπρεπε να τα πείτε σε όσους Βουλευτές έχουν αλλάξει τη θέση τους αυτή τη στιγμή κι έχουν προσχωρήσει στη Νέα Δημοκρατία, ενώ βέβαια είχαν μια διαφορετική θέση όλα αυτά τα χρόνια.
Σε κάθε χώρα πάντως το στοίχημα το ποιες, πώς και με ποια συμμαχία δυνάμεις θα εκφράσουν την πλειοψηφία του προοδευτικού χώρου είναι ανοιχτό. Στη χώρα μας η απάντηση με τις τελευταίες εξελίξεις, το άνοιγμα του Αλέξη Τσίπρα στην Προοδευτική Συμμαχία και η οριστική διασύνδεση του Κινήματος Αλλαγής με τη Νέα Δημοκρατία, έχει δοθεί. Η πλειοψηφία των προοδευτικών πολιτών θα απαντήσει στις επόμενες εκλογές με το σχήμα ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία.
Από την πλευρά μας, επιλέξαμε να μείνουμε σταθεροί στο δρόμο της ανασυγκρότησης της προοδευτικής παράταξης. Δυστυχώς, το Κίνημα Αλλαγής όχι μόνο αρνείται να συμβάλει σε αυτή την κρίσιμη για τη χώρα μας στιγμή αλλά και για όλη την Ευρώπη περίοδο, αλλά με μία βαθιά ανιστόρητη θέση θέτει τη στρατηγική ήττα της Αριστεράς ως προτεραιότητα, δηλαδή τη στρατηγική νίκη της Δεξιάς, ουσιαστικά εμμέσως, ωςστόχο. Εξελίχθηκε σε ένα περίκλειστο κόμμα μακριά από τους προσανατολισμούς ακόμα και της ίδιας ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας. Έχει επιλέξει οριστικά τη στρατηγική συμπόρευση με τη δεξιά, τη Νέα Δημοκρατία,και το γεγονός αυτό, όπως σας είπα ήδη, αποδεικνύεται από όλα τα κορυφαία ζητήματα πολιτικής. Η Νέα Δημοκρατία δυστυχώς για τη χώρα διολισθαίνει σε όλο και πιο σκληρές δεξιές απόψεις, τόσο στα εθνικά θέματα όσο και σε θέματα οικονομίας, λειτουργίας του κράτους και ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Η απάντηση των αριστερών προοδευτικών δυνάμεων οφείλει να είναι άμεση και αποτελεσματική, με μια ισχυρή προοδευτική συμμαχία απέναντι στον νεοφιλελευθερισμό και την ακροδεξιά, απέναντι στις συντηρητικές δυνάμεις, με προώθηση πολιτικών ενίσχυσης της κοινωνικής δικαιοσύνης, των εργασιακών δικαιωμάτων, ανασυγκρότηση του κοινωνικού κράτους. Στο πλαίσιο αυτό, η συμπόρευση των προοδευτικών και αριστερών δυνάμεων του τόπου είναι γεγονός. Σηματοδοτεί την αποφασιστικότητα όλων μας να προωθηθεί από δω και στο εξής η προοδευτική συμμαχία σε όλα τα επίπεδα, και στο πεδίο της εφαρμοσμένης πολιτικής, και κυρίως την προσήλωση όλων μας σε μία προοδευτική συμμαχία των δυνάμεων της Αριστεράς, της σοσιαλδημοκρατίας που απεγκλωβίζεται από συντηρητικές πολιτικές, της πολιτικής οικολογίας.
Τα όσα έχουν διαδραματιστεί το τελευταίο χρονικό διάστημα στη χώρα μας με την έξαρση ενός νέου εθνολαϊκισμού έφεραν στο προσκήνιο με τον πιο έντονο τρόπο τις διαχωριστικές γραμμές μεταξύ προόδου και συντήρησης. Ταυτοχρόνως,η αποχώρηση των ΑΝΕΛ και του Πάνου Καμμένου από την Κυβέρνηση άνοιξε το δρόμο για μία κυβέρνηση τηςΑριστεράς, χωρίς αλλοιώσεις φυσιογνωμίας σε βασικά θέματα όπως τα ανθρώπινα δικαιώματα και τα ζητήματα της εξωτερικής πολιτικής. Τα παραπάνω βέβαια, μαζί με την κοινή μας βούληση για την προώθηση μιας ενωτικής διαδικασίας προοδευτικής συμπαράταξης, για να ηττηθεί η συντηρητική Δεξιά και η Ακροδεξιά έθεσαν τις βάσεις μιας ευρύτερης συμπόρευσης σήμερα προοδευτικών δυνάμεων. Γιατί, για να βγει η χώρα από την κρίση, χρειάζονται πολλά να γίνουν ακόμα και κυρίως να προωθηθεί μία πραγματικά προοδευτική ατζέντα σε όλους τους τομείς της πολιτικής.
Γι’αυτό αναλαμβάνουμε ευθύνες στα δύσκολα. Γιατί πάντοτε η Αριστερά ήταν για τα δύσκολα, δεν ήταν για τα εύκολα.Γι’ αυτό αφήσαμε στην άκρη υπαρκτές διαφορές μας για το παρελθόν και για πολιτικές που ασκήθηκαν. Αυτό που μας ενώνει είναι το παρόν και τον μέλλον για την ανάγκη ανάδειξης μιας προοδευτικής ταυτότητας με ισχυρό κοινωνικό πρόσημο.Κι είναι πολύ περισσότερα αυτά που μας ενώνουν από διαφορές που είχαμε στο παρελθόν.Μια σύγχρονη αριστερή πρόταση διακυβέρνησης σε Ελλάδα και Ευρώπη είναι αναγκαία σήμερα.
Παρακολουθώ επίσης την προσπάθεια κίτρινων, πολλές φορές, μέσων μαζί δυστυχώς με την Αξιωματική Αντιπολίτευση, για «δολοφονία χαρακτήρων»,που έχει συντελεστεί τις τελευταίες ημέρες για συγκεκριμένα πρόσωπα. Προσπάθησα με τη λογική να καταλάβω τι συμβαίνει, όταν είδα όμως εδώ τον αρχηγό της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης να κάνει αυτή την επίθεση πλέον ακόμη και στον πατέρα του Πρωθυπουργού, που δεν ζει, κατάλαβα ότι πλέον δεν έχει νόημα. Η επιστήμη σηκώνει τα χέρια ψηλά! Δεν είναι αυτή πολιτική αντιπαράθεση. Θα σας έλεγα γι’ αυτό που έγινε προς εμένα αυτήν τη βδομάδα ή προς άλλα στελέχη της Κυβέρνησης,αλλά όταν φτάνει στο σημείο να γίνεται προς νεκρούς νομίζω ότι παίρνει μία άλλη διάσταση.
Τελειώνοντας,έχουν διαμορφωθεί εντελώς νέες πολιτικές συνθήκες εντός του 2019. Έχουν διαμορφωθεί οριστικά δύο ισχυροί πόλοι, ο προοδευτικός και ο συντηρητικός, και χρέος όλων μας, των προοδευτικών πολιτών, των προοδευτικών πολιτικών είναι να κάνουμε το παν για να μην έρθει η Δεξιά, να μην έρθει η σκληρή Δεξιά με συντηρητικές θέσεις στη διακυβέρνηση της χώρας. Και αυτό δεν θα το επιτρέψουμε.